Op woensdagavond 8 oktober komt taxateur van inboedels, Hans van Kampen, op verzoek van de Historische Vereniging Schagen naar de Nieuwe Nes aan het Schoenmakerspad 1. Hans geeft een presentatie waarin hij uitlegt hoe een taxateur te werk gaat en waar hij op moet letten bij het bepalen of iets kunst, kostbaar of kitsch is. Als taxateur heeft hij een brede kennis over meubelen, porselein, schilderijen, zilver, koper en tin, glaswerk, serviezen, sierobjecten, speelgoed, (streek)sieraden, kant en textiel door de jaren heen opgebouwd. Hij studeerde architectuur en kunstgeschiedenis. Bij een veilinghuis in Amsterdam verdiepte hij zijn kennis verder en leerde hij de praktijk van het taxateur zijn. Deze kennis wil hij graag met u delen. Deze interessante en leerzame avond in de Nieuwe Nes begint om 20.00 uur, inloop 19.30 uur. Leden hebben vrij toegang, niet-leden betalen 5 euro.
Schagen vanuit Duits militair oogpunt 1940-1945
Lezing HVS 17 april 2025
De tweede lezing van 2025 is op donderdag 17 april en wordt verzorgd door Robert Witsen. De lezing begint om 20.15 uur na de jaarvergadering, die om 19.30 uur start. Plaats van handeling is de Nieuwe Nes aan het Schoenmakerspad 1 in Schagen.
. 
Majoor Robert Witsen
Een korte inhoud:
Over de bezetting in Schagen en de gevolgen voor de bevolking is veel gepubliceerd. Maar over de oorlogsperiode vanuit Duits militair oogpunt bleef het stil in de geschiedschrijving. Opmerkelijk omdat de stad een compleet generaalshoofdkwartier had met een omvangrijke bevelsstructuur over een groot deel van de Atlantikwall, inclusief Texel. De interessante militaire stappen in Schagen tussen 1940-1945 weerspiegelen het wel en wee van de Duitse krijgsmacht elders in Europa. Tijdens de lezing van de Historische Vereniging Schagen op 17 april neemt Robert Witsen zijn gehoor mee naar de speciaal voor onze regio gevormde 347 Infanterie-Division. Wat waren de militaire keuzes en welke gevolgen had dat voor Schagen? Het wordt een lezing met een nuchtere blik op de bijzondere militaire situatie hier, zonder waardeoordelen over wat goed of fout was. Aan de hand van foto’s en gemeentelijke archiefstukken die laten zien hoe ook de inwoners van Schagen een rol speelden in het functioneren van de Duitse krijgsmacht. Robert Witsen is majoor bij de Koninklijke Landmacht en al 15 jaar redacteur bij de historische vereniging Schagen en Omstreken.
Generaal Bayer en Duitse staf in overleg
In het eerste nummer van dit jaar staan mooie artikelen over de geschiedenis van Schagen. De ontsluiting van het kanaal Stolpen-Schagen-Kolhorn is daar een voorbeeld van. Verder schrijft Robert Witsen deel vier van de cyclus over de 2e wereldoorlog Schagen vanuit Duits perspectief en een boekbespreking van 'Voetbal als verzetje, sterven voor het vaderland' en nog veel meer verhalen uit onze geschiedenis. Kortom, weer zeer de moeite waard om te lezen.
De eerste lezing van 2025 is van Jack de Vries. De lezing is in de Nieuwe Nes, Schoenmakerspad 1 op woensdag 5 maart. Aanvang 20.00 uur. Voor leden gratis, niet-leden € 5,-.
In de 20e eeuw onderging Schagen in de ogen van Jan Jacob de Vries een grote transformatie. Van een rustig plattelandsstadje groeide het tot een belangrijk regionaal centrum voor handel en dienstverlening. De opkomst van de landbouwmechanisatie zorgde voor meer werkgelegenheid en bracht welvaart. Na de Tweede Wereldoorlog groeide de bevolking snel door de aanleg van nieuwe woningen en infrastructuur. Jan Jacob de Vries (1901-1979) maakte dit van nabij mee. Zijn kleinzoon Jack vertelt vanuit het perspectief van zijn grootvader het verhaal aan de hand van persoonlijke herinneringen en informatie uit het privé-archief.
Jack de Vries. (Leeuwarden, 1961) is sinds 2020 gemeentearchivaris in Súdwest-Fryslân. Daarvoor werkte hij 33 jaar bij de provincie Fryslân als archivaris, adjunct-archiefinspecteur, communicatieadviseur en coördinator leren en ontwikkelen.
Voor leden is de lezing gratis, niet-leden € 5,-. Koffie of thee 1,50 euro.
Ook in de vierde Kakelepost, het winternummer van 2024 staan weer mooie artikelen, die zeker de moeite van het lezen waard zijn.
Leden van de Historische Vereniging Schagen krijgen het blad vier maal per jaar op de mat. Losse nummers kosten € 7,- en zijn verkrijgbaar bij Boekhandel Plukker of bij de vereniging. In het winternummer van 2024 vindt u onder andere artikelen van Ton Smakman over het schoonrijden, van Robert Witsen het derde deel over de Duitse bezetter in Schagen en van Adrie Pater de geschiedenis van boekhandel Plukker.
Een voorproefje:
Schoonrijden als typische Noord-Hollandse sport (met winnaars uit Schagen)
Eind april overleed voormalig schoonrijdster Gré Muntjewerf-Slikker uit Oudesluis, de laatste jaren wonend in De Bron. Ze werd in de zeventiger jaren driemaal individueel kampioen van Nederland in het schoonrijden. En won samen met Piet de Groot uit Breezand driemaal de landstitel in de paren.
Waarschijnlijk werd er aan het eind van de Middeleeuwen al aan schoonrijden gedaan. Populair onder wordt het pas in de Gouden Eeuw. Door de gegoede burgerij vooral, zij vindt het ordinaire hardrijden in ondergoed niet erg getuigen van zedelijk besef. Men vindt het maar klauwen, het heeft geen stijl. Het idee dat de mooie romantische winters rijk en arm met elkaar verbonden, gaat derhalve maar gedeeltelijk op. In eerdere tijden verdeelden de activiteiten op het ijs de samenleving juist.
Het schoonrijden heeft haar wortels echter in Noord-Holland. In de Kakelepost van december zullen we uitgebreid op ingaan en komen diverse regio- én landskampioenen langs.
De verbrande panden van Schagen
Drie maanden geleden gingen twee panden aan de Gedempte Gracht verloren door een serieuze brand, om precies te zijn maandagmiddag 9 september. Had het een week eerder gebeurd dan was de kortebaandraverij pardoes afgelast. Zo groot was de commotie en bedrijvigheid op deze middag.
Hoewel Schagen gevrijwaard is van grote stadsbranden weten we hier alles van branden: die als gevolgd van de treinbeschieting op 12 september van het laatste oorlogsjaar, de branden op de Markt van de Roode Leeuw, de Andrébar en uiteraard de Grote Kerk. In de Kakelepost van december blikken we - met foto's - terug op deze vuurzeeën en kijken we wat deze branden met elkaar gemeen hebben.
Ton Smakman
